Τι είναι λοιπόν η μαμά; Μαμά είναι αυτή που γεννάει, θηλάζει, αγκαλιάζει και φροντίζει τις βιολογικές και ψυχικές ανάγκες του παιδιού της; Αν απουσιάζει κάποιο από τα παραπάνω δεν είναι μαμά;
Με το κείμενο που ακολουθεί, θα ήθελα να τονίσω εδώ, ότι δεν επιθυμώ να απαντήσω στις παραπάνω ερωτήσεις. Μια σκέψη μου θα ήθελα να εκθέσω για την «λειτουργία» που λέγεται μαμά, ένα θέμα τεράστιο, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να καλυφθεί με ένα άρθρο μιας ψυχολόγου σε ένα site.
Σημείο εκκίνησης της σκέψης αποτελούν τα σημεία της εποχής μας, η οποία φωτίζει με χρώματα και νέους τρόπους τις οικογένειες και το μεγάλωμα των παιδιών.
Σκέφτομαι, λοιπόν, ότι μαμά είναι αυτό το άτομο που μπορεί να αντέχει, να κατανοεί και να ερμηνεύει τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τα κίνητρα και τις προσδοκίες του παιδιού του και να το βοηθά να τα αντιλαμβάνεται, να τα αντέχει και να τα κατανοεί και το ίδιο. Είναι μεταφραστής όλων των παραπάνω στο περιβάλλον, όπου περιβάλλον μπορεί να είναι η ίδια, ο μπαμπάς, τα αδέρφια, το σχολείο και γενικά οι σημαντικοί άλλοι. Με προϋπόθεση ότι το ίδιο το άτομο που αποτελεί τη μαμά έχει κατακτήσει την όποια δυνατή αυτογνωσία και συναίσθηση του εαυτού, δανείζει «χώρο», ψυχικό, στο νεαρό άνθρωπο για να πατήσει και να κάνει και αυτό το ίδιο. Δανειζόμενο από το δρόμο της μαμάς να φτιάξει και να περπατήσει τον δικό του.
Μαμά είναι αυτό το άτομο που έχει προοπτική και μπορεί να προβάλει το παιδί του στο μέλλον, μπορεί να δείξει στο παιδί τη δυνατότητα του μέλλοντος και να το συνοδεύσει σε αυτό.
Μαμά είναι το άτομο που μπορεί να αποσύρει τον εαυτό του και τις λειτουργίες του για να δείξει στο παιδί του ότι έχει κατακτήσει να μην τη χρειάζεται, όταν πια δεν την χρειάζεται. Να είναι εκεί λοιπόν όταν και για όσο το παιδί χρειάζεται τη μαμά και όχι όταν και όσο εκείνο χρειάζεται το παιδί. Η μαμά πρώτη μαθαίνει το παιδί της να ανοίγει τα φτερά του και να πετάει, κυρίως με το να του το επιτρέπει. Να μπορεί δηλαδή να κινηθεί με ασφάλεια από τη μαμά που την χρειάζονται και γι αυτό την αγαπούν, στη μαμά που την αγαπούν και γι αυτό την χρειάζονται.
Η φύση δίνει τη βιολογία σε μια γυναίκα για να συλλάβει και να κρατήσει στην κοιλιά της για κάποιους μήνες έναν εν δυνάμει άνθρωπο και άρα και στην αγκαλιά της και να γίνει η μαμά του και να τον μεγαλώσει. Αν η φύση δεν δώσει την βιολογία αυτή, μια γυναίκα δεν μπορεί να είναι μαμά; Ή αν τη δώσει γίνεται απαραίτητα μαμά; Η πατριαρχική κοινωνία έχει δώσει χίλιους ρόλους στη γυναίκα και πόσους περισσότερους στη μαμά και την έχει μετατρέψει σε ένα πολυεργαλείο που όμοιο του δεν υπάρχει, με όσο πόνο και αν αυτό συνοδεύεται. Όταν σκεφτόμαστε για τη μαμά λοιπόν, ας το έχουμε και αυτό στο μυαλό μας, ότι μερικές φορές τα βιολογικά δεδομένα, συγχέονται με τα κοινωνικά δεδομένα και μας κάνουν να μην μπορούμε να πούμε με σιγουριά που σταματά το ένα και πού ξεκινά το άλλο.
Ο άνθρωπος, ανεξαρτήτως φύλου, ταυτότητας, φυλής, χρώματος, ιδεολογίας διαθέτει ένα εξαιρετικά υπέροχο όργανο, τον εγκέφαλο του, ο οποίος του δίνει την δυνατότητα να έχει επιθυμίες και να οραματίζεται, να σχεδιάζει, να ωριμάζει και να προσαρμόζεται για την εκπλήρωση τους.
Δυστοπικά σενάρια υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν σε κάθε εποχή και πολύ συχνά εκπληρώνονται και διαμορφώνουν την εκάστοτε πραγματικότητα. Αυτό δεν σημαίνει ότι, κάθε κοινωνία, δεν πρέπει να εξελίσσεται για χάρη της συμπερίληψης των μελών της. Άλλωστε σε κάθε ερώτηση που θέτει μια ανήσυχη εποχή, η ασφαλής απάντηση μπορεί να είναι πάντα η αγάπη, ένα συναίσθημα διαχρονικά ταυτόσημο με την έννοια της «μαμάς».
Μπεμπλιδάκη Χρύσα
Ψυχολόγος- Κλινική Νευροψυχολόγος
Comments are closed.