Να μια φράση που βγαίνει συχνά από το στόμα των ανθρώπων, με ερωτηματικό, ή χωρίς ερωτηματικό, με κατάφαση, ή άρνηση. Ποιά είναι λοιπόν η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση;
Σημαντικό ακούγεται να προσδιορίσουμε ξεκινώντας τι σημαίνει «αλλάζει» ή «τι αλλάζει», αν τελικά αλλάζει ο άνθρωπος. Η λαϊκή αυτή φράση θα μπορούσε να συμπληρώνεται με τις λέξεις «μυαλά», ή «χούγια». Στην περίπτωση του «μυαλά» εννοούμε ιδέες, αντιλήψεις, σκέψεις και στην περίπτωση του «χούγια» εννοούμε τρόπους, συνήθειες, συμπεριφορές. Αλλάζει λοιπόν ο άνθρωπος ιδέες, αντιλήψεις, σκέψεις, τρόπους, συνήθειες και συμπεριφορές;
Πριν εξετάσουμε το αν αλλάζει τελικά ο άνθρωπος, ας απαντήσουμε το αν μπορεί να αλλάξει, αν έχει δηλαδή τη δυνατότητα να αλλάξει. Τα φαινόμενα, σε όλη τη διάρκεια της ύπαρξης και πορείας του ανθρώπου στη γη, δείχνουν ότι ο άνθρωπος έχει δυνατότητα να αλλάζει, δηλαδή αναπτύσσεται, τελειοποιεί τις λειτουργίες του, μαθαίνει, αποκτά δεξιότητες, προσαρμόζεται στο εκάστοτε περιβάλλον, εξελίσσεται, αναπαράγεται, ωριμάζει, τραυματίζεται, αρρωσταίνει, χάνει δεξιότητες, αναρρώνει, αναπληρώνει χαμένες δεξιότητες, γερνάει.
Ας αναλογιστούμε εδώ και τους ανθρώπους που βρίσκονται και κινούνται γύρω μας, ή και τον ίδιο μας τον εαυτό. Παραδείγματα μικρών ή μεγάλων αλλαγών στη ζωή μας υπάρχουν παντού. Μαθαίνουμε να μιλάμε, ή μια ξένη γλώσσα, μαθαίνουμε να περπατάμε ή να οδηγούμε ή να χορεύουμε, παίζουμε μουσικά όργανα, αδυνατίζουμε ή παχαίνουμε, γυμναζόμαστε, ψηφίζουμε το κόμμα που θέλουμε να μας εκπροσωπήσει ανά κάποια χρόνια, ερωτευόμαστε, σμίγουμε, χωρίζουμε και άλλα πολλά. Αλλάζουμε ακόμα και χαρακτηριστικά του σώματος μας, μαλλιά, νύχια, μύτη, στήθος κτλ. Όλα αυτά τα αποκτούμε ή τα κάνουμε στην πορεία της ζωής μας, ενώ όταν γεννηθήκαμε δεν είχαμε ή δεν κάναμε τίποτα από αυτά. Αν αυτό από μόνο του δεν είναι η τρανταχτή απόδειξη ότι ο άνθρωπος έχει γεννηθεί με τη δυνατότητα να αλλάζει, τότε τι είναι;
Από την θεωρία της εξέλιξης των ειδών του Δαρβίνου, που λέει ότι στον αγώνα των έμβιων όντων για επιβίωση, επικρατούν εκείνα που προσαρμόζονται καλύτερα στο περιβάλλον, και μέχρι σήμερα, οι επιστήμες, ιατρική, βιολογία, φυσική, χημεία, ψυχολογία, νευροεπιστήμες, μας έχουν δείξει όχι μόνο ότι ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να αλλάζει, αλλά και γιατί γίνεται αυτό και με ποιους τρόπους γίνεται αυτό.
Ο άνθρωπος λοιπόν μπορεί να αλλάξει, έχει αυτή τη δυνατότητα. Για να απαντήσουμε το αν θα αλλάξει τελικά ή όχι, ίσως είναι καλύτερα, να τροποποιήσουμε την ερώτηση και, λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι μια ακόμα δυνατότητα του ανθρώπου πέρα από την αλλαγή είναι και η βούληση, να ρωτήσουμε αν θέλει να αλλάξει. Ο άνθρωπος λοιπόν μπορεί να αλλάξει, εάν και εφόσον το θέλει. Υπάρχουν βέβαια και αλλαγές για τις οποίες μπορεί να χρειαστεί και κάποια βοήθεια απ’ έξω, που όσο και αν θέλει κανείς να αλλάξει, είναι αδύνατον να το κάνει μόνος. Σε αυτό το σημείο λοιπόν είναι πολύ σημαντικό να πούμε ότι υπάρχουν πολλοί επαγγελματίες που μπορούν να μας βοηθήσουν να αλλάξουμε, αν θέλουμε βέβαια και μόνοι μας δεν μπορούμε, όπως είναι οι πλαστικοί χειρουργοί, οι κομμωτές, οι αισθητικοί, ή ακόμα και οι δάσκαλοι, οι γυμναστές, οι ψυχολόγοι και άλλοι πολλοί.
Χρύσα Μπεμπλιδάκη
Ψυχολόγος – Κλινική Νευροψυχολόγος
Comments are closed.